Adrian Sommeling

Stress

In de snelle, moderne wereld van vandaag is stress een alomtegenwoordig verschijnsel. Wat vroeger een sporadische reactie was op onmiddellijk gevaar, heeft zich ontwikkeld tot een constante metgezel in ons dagelijks leven: chronische stress. Deze langdurige vorm van stress heeft verstrekkende gevolgen voor ons welzijn en activeert voortdurend ons vecht- of vluchtsysteem. Dit oeroude overlevingsmechanisme, dat bedoeld is om ons te beschermen tegen acute bedreigingen, wordt nu uitgedaagd door de aanhoudende eisen en druk van het moderne leven. Het resultaat? Een reeks complexe fysiologische reacties die ons lichaam en geest diepgaand beïnvloeden.

De meest belangrijke biologische en psychische gevolgen:

  • Verhoging van de Hartslag en Bloeddruk
    Snellere circulatie van bloed voor een betere toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar spieren en vitale organen.
  • Snellere Ademhaling
    Verhoogde ademhalingssnelheid om meer zuurstof naar de longen te voeren en meer kooldioxide te verwijderen.
  • Verhoging van de Zintuiglijke
    Gevoeligheid
    Verhoogde alertheid en scherpte in de zintuigen zoals gehoor en zicht.
  • Spiercontractie en -spanning
    Voorbereiding van spieren voor snelle acties.
  • Sterk verminderde cognitieve vermogens
    In een geval van leven of dood, is er geen tijd om na te denken en dus wordt denken en analyseren uitgeschakeld.
  • Intense emoties
    Intense emoties zoals angst of woede kunnen op de voorgrond komen, mogelijk als neveneffect van het uitschakelen van
    het Rationele Systeem.

Voor ons zijn met name de laatste twee punten van belang om je te realiseren. Bij stress zal het brein ervoor kiezen om minder energie te sturen naar het rationele brein, waardoor mensen minder met hun verstand reageren, maar meer met hun gevoel, emotie. Zie de grafiek hieronder.

Om te laten zien hoezeer het ons beïnvloed als het brein minder energie toekent aan het rationele systeem, onderstaande mogelijk herkenbare voorbeeldjes.

Achteraf spijt

Een veelvoorkomend en herkenbaar voorbeeld van hoe stress ons rationele denken beïnvloedt, is te zien tijdens een ruzie met een partner of iemand anders. Onder de druk van hevige emoties kunnen we dingen zeggen die we normaal nooit zouden uitspreken, woorden die later spijt kunnen veroorzaken. In zulke momenten van hoge stress, lijkt het alsof ons rationele brein naar de achtergrond verdwijnt, waardoor emoties de overhand krijgen. Normaliter zou ons rationele denken onze emoties in toom houden, maar bij intense stress lijkt deze remmende functie minder effectief. Dit toont aan hoe stress ons vermogen om helder en bedachtzaam te denken kan verminderen, en hoe belangrijk het is om bewust te zijn van deze dynamiek in stressvolle situaties.

Vermoeidheid

Stress en vermoeidheid hebben een opmerkelijke invloed op hoe ons brein functioneert, met name op de verdeling van energie. Wanneer we gestrest of moe zijn, lijkt het alsof ons brein prioriteit geeft aan essentiële overlevingsfuncties, ten koste van het rationele denkvermogen. Neem bijvoorbeeld een alledaagse situatie: ’s Ochtends kun je misschien nog wel omgaan met het lawaai van schreeuwende kinderen, maar ’s avonds, wanneer je energie afneemt, kan ditzelfde gedrag overweldigend zijn. Dit komt omdat ons brein, met beperkte energie, minder efficiënt wordt in het filteren van prikkels. Normaal gesproken zouden we deze geluiden kunnen negeren, maar bij vermoeidheid wordt deze filterfunctie zwakker, waardoor we meer last hebben van externe prikkels.

In onze voortdurende zoektocht naar balans in het brein, speelt de invloed van stress op onze cognitieve vermogens en emoties een cruciale rol. Wanneer stress toeneemt, merken we vaak dat onze verstandelijke vermogens afnemen, terwijl onze emotionele reacties intensiveren. Aan de andere kant, wanneer we ontspannen zijn, reageren we doorgaans minder emotioneel en kunnen we helderder denken. Dit onderstreept het belang van stressvermindering, niet alleen voor ons persoonlijk welzijn, maar ook in onze interacties en relaties met klanten.

Door handelingen, boodschappen, en ontwerpen aan te bieden die stress verlagen, kunnen we een diepere connectie met onze klanten opbouwen. Het toepassen van de Gestaltwetten in vormgeving en het in acht nemen van het bio-cognitief filter zijn effectieve manieren om de verwerking van prikkels te vergemakkelijken en zo stress te verlichten. Bovendien draagt een sociale benadering die inspeelt op de menselijke behoeften en emoties bij aan een positieve gebruikerservaring. Deze benaderingen helpen ons niet alleen om de balans in ons eigen brein te vinden, maar ook om de relatie met onze klanten te versterken door een omgeving te creëren die zowel mentaal als emotioneel ondersteunend is.